- Σαμψών
- I
Άγιος της Αν. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ευγενής και πλούσιος Ρωμαίος, γιατρός και συγγενής του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ανάπτυξε μεγάλη φιλανθρωπική δραστηριότητα. Εκεί, με τη συνδρομή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, τον οποίο κάποτε θεράπευσε, έχτισε το «Ξενοδοχείο», μεγάλο φιλανθρωπικό ίδρυμα, στο οποίο ο Ιουστινιανός διέθεσε πολλές προσόδους από τα βασιλικά κτήματα για τη συντήρηση του ξενώνα και την αμοιβή των γιατρών και των υπηρετών. Η μνήμη του τιμάται την 27η Ιουνίου. Αναγνωρίζεται ως άγιος και από τη Δυτ. Εκκλησία.IIΈνας από τους κριτές του Ισραήλ, περίφημος για την ασυνήθιστη φυσική του δύναμη, που εκδηλώθηκε με τα κατορθώματα του εναντίον των Φιλισταίων και ο οποίος παραβάλλεται με άλλους ήρωες της αρχαιότητας (Ηρακλή, Γιλγαμές)· το όνομά του, συνδεμένο με τη σημιτική λέξη σεμές (=ήλιος), έδωσε αφορμή να διατυπωθεί η άποψη ότι πρόκειται περί ηλιακού μύθου. Δεν είναι απίθανο η μορφή του να είχε μια ιστορική βάση, αν και είναι διαμορφωμένη σ’ ένα διαδομένο τύπο μυθικού ήρωα. Σύμφωνα με τη διήγηση της Βίβλου (Κριταί, κεφ. ιγ’ - ιστ’), η δύναμή του ήταν συνδεμένη με μια ειδική αφιέρωση στον Κύριο - ήταν ναζηραίος - που επέβαλλε ορισμένες αποχές και τελετουργικές υποχρεώσεις και εξωτερικό σημείο της ήταν η άφθονη κόμη του. Πολλά είναι τα θρυλικά κατορθώματα του Σ. (διαμέλισε ένα λιοντάρι, σκότωσε 1000 Φιλισταίους με μια σιαγόνα γαϊδάρου κ.ά.). Γοητευμένος, τέλος, από μια Φιλισταία, τη Δαλιδά, της αποκάλυψε το μυστικό του· αυτή επωφελήθηκε από τον ύπνο του για να του κόψει τα μαλλιά και να τον παραδώσει, χωρίς δύναμη πια, στα χέρια των Φιλισταίων, οι οποίοι τον τύφλωσαν και τον έκαναν δούλο. Όταν οδηγήθηκε σ’ ένα ναό των Φιλισταίων, κατά τη διάρκεια μιας τελετουργίας, ξαναπήρε από το θεό την αρχική του δύναμη και αγκαλιάζοντας δυο κολόνες τις γκρέμισε, προκαλώντας την κατάρρευση του κτιρίου, κάτω από τα ερείπια του οποίου θάφτηκε κι ο ίδιος μαζί με τους εχθρούς του.Η ιστορία του Σ. έχει εμπνεύσει πολλούς καλλιτέχνες, όχι μόνο γλύπτες, ζωγράφους και λογοτέχνες αλλά και διάσημους μουσουργούς.
Μεσαιωνική μικρογραφία εμπνευσμένη από τις τραγικές συνέπειες του έρωτα του Σαμψών για την ωραία Δαλιδά. (Εθνική Βιβλιοθήκη, Φλωρεντία).
Dictionary of Greek. 2013.